Miljoenennota; arbeidsmarkt in disbalans door flexibilisering


Onder de noemer "Kansen voor de toekomst" behandelt de Miljoenennota de arbeidsmarkt. Vaste werknemers, flexwerkers en zzp’ers zijn onbedoeld concurrenten van elkaar geworden. De hoge mate van flexibilisering maakt dat de arbeidsmarkt in disbalans is, volgens het kabinet.

De arbeidsmarkt verandert in een vlot tempo. Het aantal zelfstandigen zonder personeel en werknemers met een flexibel arbeidscontract is de afgelopen twee decennia sterk gestegen. Bijna 80 procent van de Nederlandse bedrijven heeft geen werknemers in dienst. Geen enkel Europees land heeft zo’n hoge graad van flexibilisering van de arbeidsmarkt.

"Flexibiliteit is noodzakelijk voor het aanpassingsvermogen van bedrijven en de economie, maar te veel flexibiliteit kan op de lange termijn ook negatieve gevolgen hebben voor het verdienvermogen van de Nederlandse economie en bedrijven".

Het kabinet vindt dat niemand gedwongen mag worden om als zzp’er te werken tegen lage tarieven of dat er oneerlijke concurrentie ontstaat tussen werkenden. Schijnzelfstandigheid en concurrentie op arbeidsvoorwaarden moet worden tegengaan. Een zelfstandige kan zich bij een gelijk netto-inkomen goedkoper aanbieden dan werknemers door fiscale voordelen, zoals de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling. Deze financiële voordelen gaan gedeeltelijk afnemen, doordat de aftrekmogelijkheden (tegen het lage tarief) geleidelijk generiek worden beperkt.

Het kabinet erkent dat de huidige regelgeving momenteel voor veel zelfstandigen en hun opdrachtgevers onduidelijk of onnodig ingewikkeld is. Om gedwongen zzp’schap en schijnzelfstandigheid tegen te gaan, komen er maatregelen die duidelijkheid geven over het al dan niet bestaan van een dienstbetrekking. Aan de onderkant van de arbeidsmarkt is vaker verplicht sprake van een arbeidsovereenkomst. ZZP’ers met een hoog uurtarief verkrijgen meer zekerheid over hun zelfstandig ondernemerschap.

"Het kabinet stelt een onafhankelijke commissie in die zal onderzoeken of ons huidige stelsel nog aansluit op de arbeidsmarkt van nu en de toekomst. De arbeidsmarkt en de manier waarop mensen werken, veranderen snel. Het kabinet wil daarom fundamenteler bezien of op de lange termijn de verschillende stelsels van het arbeidsrecht, sociale zekerheid en fiscaliteit nog aansluiten bij een veranderende economie en arbeidsmarkt".

Flexibilisering per definitie een slechte ontwikkeling?

Het is duidelijk dat het kabinet inzet op het terugdringen van de flexibilisering van de arbeidsmarkt. We juichen toe dat er breed wordt gekeken naar de arbeidsmarkt, de positie van ZZP'ers hierbinnen en dat er voor specifieke problemen maatregelen worden voorgesteld. Met name situaties waarbij werkgevers werkgeverslasten omzeilen door werknemers te vervangen door dezelfde personen als ZZP'ers, zijn niet goed voor de arbeidsmarkt en werken "gedwongen zelfstandigheid" in de hand. Dat fenomeen staat echter los van het overgrote deel van de Nederlandse zelfstandigen die bewust heeft gekozen voor het zelfstandig ondernemerschap met de daarbij behorende verdiensten én zeker niet te vergeten risico’s.

Het lijkt er nu op dat het kabinet flexibilisering in zijn geheel een slechte ontwikkeling vindt en dat vinden wij geen goede zaak. Wij vrezen dat alle zzp’ers geraakt gaan worden door de concrete maatregelen die gaan volgen op de Miljoenennota.

Gepubliceerd op: 18-09-2018