VAR = Verklaring ArbeidsRelatie



UPDATE: per 1 mei 2016 is de VAR-verklaring niet meer geldig. Lees alles over het alternatief: (model)overeenkomsten binnen de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties.

Wat is het?

De Verklaring arbeidsrelatie (VAR) geeft duidelijkheid over de vraag of een opdrachtgever loonbelasting/premie volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (samen loonheffingen genoemd) moet inhouden en afdragen over de werkzaamheden die jij als ZZP-er bij de opdrachtgever uitvoert. De VAR-verklaring doet een uitspraak over de fiscale status van de inkomsten die jij bij de opdrachtgever genereert en hoe jullie arbeidsrelatie is.

Waarom aanvragen?

De VAR-verklaring geeft de opdrachtgever zekerheid over het al dan niet moeten afdragen van premies. Je vergroot dus hiermee jou kans om ingehuurd te worden als ZZP-er.

Hoe aanvragen?

Je kunt je VAR-verklaring online aanvragen op de site van de Belastingdienst.

Welke soorten zijn er, welk type VAR moet ik aanvragen?

De Belastingdienst geeft vier typen VAR-verklaringen af. Voor jou als freelancer is het het gunstigst als je een VAR-WUO of VAR-DGA aan je opdrachtgever kunt tonen. In dat geval hoeft de opdrachtgever namelijk géén loonbelasting/premie volksverzekering, werknemersverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdragen Zorgverzekeringswet (loonheffingen) af te dragen over jouw verdiensten.

Helaas kun je niet zelf bepalen welke verklaring je krijgt. Hierover besluit de Belastingdienst (op basis van het door jou ingevulde aanvraagformulier).

Dit zijn de verschillende typen VAR-verklaringen:
  1. VAR-loon. Deze verklaring geeft de opdrachtgever géén zekerheid of hij loonheffingen moet inhouden en afdragen. De opdrachtgever moet zelf toetsen of er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking. Als er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, dan zal hij loonheffingen in moeten houden en afdragen. In dit geval ben je verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Hieronder vallen de Ziektewet (ZW), Werkloosheidswet (WW) en de Wet werk en inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). Na afloop van de werkzaamheden kan het voorkomen dat de Belastingdienst alsnog een (fictieve) dienstbetrekking constateert en in dat geval moet de opdrachtgever alsnog loonheffingen afdragen. Bij twijfel of er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, kan de Belastingdienst om een uitspraak gevraagd worden.
  2. VAR-ROW (Resultaat uit Overige Werkzaamheden). Beschik je over een VAR ROW dan zul je samen moeten afspreken wie verantwoordelijk is voor het afdragen van belastingen en premies. Raadzaam is het hiervoor de ‘Beleidsregels beoordeling dienstbetrekking' te gebruiken. Dit is een gezamenlijk besluit van de Belastingdienst en het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) met uitleg over de manier waarop zij arbeidsrelaties toetsen. De uitkomst leggen jullie vast in een schriftelijke opdrachtsovereenkomst. Als er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, dan zal de opdrachtgever loonheffingen in moeten houden en afdragen. Na afloop van de werkzaamheden kan het voorkomen dat de Belastingdienst alsnog een (fictieve) dienstbetrekking constateert. In dat geval moet de opdrachtgever alsnog loonheffingen afdragen. Bij twijfel of er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, kan de opdrachtgever de Belastingdienst om een uitspraak vragen.
  3. VAR-WUO (Winst Uit Onderneming). Als jij aan je opdrachtgever een VAR-WUO kunt overhandigen, dan kun je de opdrachtgever verzekeren dat hij volledig gevrijwaard is van eventuele claims op het gebied van loonbelasting en sociale premies. Hij loopt dan dus geen enkel risico (zie hieronder “wat moet een opdrachtgever met mijn VAR doen” voor de voorwaarden).
  4. VAR-DGA. Als jij aan je opdrachtgever een VAR-DGA kan tonen, dan hoeft hij geen loonheffingen in te houden en af te dragen. Hij is volledig gevrijwaard van eventuele claims op het gebied van loonbelasting en sociale premies. De inkomsten uit werkzaamheden zijn voor rekening en risico van de vennootschap van jou als freelancer. Je opdrachtgever loopt geen enkel risico (zie hieronder “wat moet een opdrachtgever met mijn VAR doen” voor de voorwaarden).
Samenvattend: de VAR-WUO en VAR-DGA zijn voor jou als ZZP-er het meest gunstig om te hebben, maar dit kun je niet afdwingen bij de Belastingdienst. Op basis van het door jou ingevulde aanvraagformulier maakt de Belastingdienst een keuze. Je moet bijvoorbeeld aangeven hoeveel winst je maakt, hoe zelfstandig je onderneming is en of je wel echt ondernemingsrisico loopt.

Kan ik ook zonder VAR? Is de VAR verplicht?

Het is niet verplicht om een VAR-verklaring te hebben. De VAR-verklaring geeft de opdrachtgever echter wel zekerheid over jullie arbeidsrelatie, dus zal hij je hier meestal naar vragen. Je ontvangt je VAR meestal binnen 5 werkdagen, maar zeker binnen 8 weken.

Wanneer aanvragen?

Werk je nu of binnenkort voor een opdrachtgever als freelancer of zelfstandige zonder personeel (ZZP-er), vraag dan nu je VAR-verklaring aan. Vanaf 1 september kun je voor volgend jaar een nieuwe verklaring aanvragen.

Hoe vaak aanvragen?

Elk type VAR-verklaring is één kalenderjaar geldig. Vanaf 1 september kun je een nieuwe verklaring voor het volgende jaar aanvragen. Ben je het niet eens met het type verklaring dat je hebt gekregen, dien dan een bezwaarschrift in, zomaar een nieuwe aanvragen heeft geen zin.

Wat moet de opdrachtgever met mijn VAR-WUO of DGA doen?

Als jij aan je opdrachtgever een VAR-WUO of VAR-dga kan tonen én hij houdt zich aan een aantal spelregels, dan loopt hij in principe geen enkel risico.
Dit zijn de voorwaarden:
  1. De opdrachtgever moet jouw identiteit vastleggen en een kopie van jouw VAR en ID-bewijs bewaren in zijn administratie (ook bewaren nadat jij opgehouden bent met de werkzaamheden die jullie overeengekomen zijn).
  2. De werkzaamheden die je gaat uitvoeren voor de opdrachtgever dienen inhoudelijk overeen te komen met je VAR-verklaring.
  3. Voor de gehele periode dat je werkzaam bent voor de opdrachtgever dien je een geldige VAR-verklaring te hebben. Aangezien een VAR-verklaring één kalenderjaar geldig is, moet je beschikken over twee verklaringen indien het project start voor een jaarwisseling en eindigt in het volgende jaar. Zorg hier tijdig voor. Je kunt vanaf september een nieuwe verklaring voor het komende jaar aanvragen.
  4. Als je opdrachtgever twijfelt aan jouw VAR-verklaring, dan kan hij telefonisch contact opnemen met het Landelijk Coördinatiepunt VAR op 088 - 15 11 000.

Ik heb een VAR-loon of VAR-ROW gekregen. Wat nu?

Bij deze VAR-verklaringen moet de opdrachtgever zelf toetsen of er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking en op basis hiervan besluiten of hij loonheffingen moet inhouden en afdragen. Sommige opdrachtgevers zullen dit te risicovol of te veel rompslomp vinden. In dat geval is payrolling / een tijdelijke arbeidsovereenkomst (TAO) wellicht een optie.

Nu aanvragen!

Je kunt je VAR-verklaring online aanvragen op de site van de Belastingdienst.